Ketensamenwerking houtketen vergroot kans op halen doelen

Circulariteit is kwestie van doen

Hoe willen we onze klimaat- en circulaire doelen voor 2030 en 2050 halen als in bijna 96% van alle aanbestedingen in de infra geen duurzame selectiecriteria van toepassing zijn? Een beschamende conclusie uit het onderzoek ‘Duurzaamheid in openbare aanbestedingen’ van Bouwend Nederland1). Een inhaalslag is mogelijk door versneld criteria op te stellen en toe te passen én deze te koppelen aan reeds bestaande oplossingen, getoetst door betrouwbare ‘fact based’ data. De houtsector zet zich dan ook in om deze data beschikbaar te stellen en opdrachtgevers in de grond-, weg- en waterbouw te helpen ‘laaghangend fruit’ te benutten. Werk aan de winkel dus.

Belangrijkste gunningscriterium: CO₂-reductie

De World Green BuildinCouncil2) concludeert in haar rapport ‘Bringing Embodied Carbon Upfront’ dat in 2030 40% reductie gehaald kan worden in de CO₂-uitstoot veroorzaakt door materialen en constructies, door deze in hout uit te voeren. Deze beweringen worden ook ondersteund door (inter)nationaal levenscyclus analyse onderzoek (LCA). Provincie Groningen ging hier al mee aan de slag en gebruikte de CO₂-prestatie, als ook de uitkomsten van LCA studies, als gunningscriterium voor de 800 meter lange en 3,5 meter brede iconische fiets- en voetgangers-verbinding de ‘Blauwe Loper’. Dit resulteerde in de keuze voor duurzaam geproduceerd tropisch hardhout als meest milieuvriendelijke materiaal-variant.

‘Houten beschoeiingen hebben prima milieuscore’. (Beeld: Centrum Hout)

Voorgestelde maatregel heeft ten minste een lagere MKI dan bestaande oplossingen

Vanuit dit oogpunt heeft RWS laten onderzoeken wat het oplevert als het nu standaard toegepaste wegmeubilair vervangen zou worden door reeds bestaande biobased varianten. Conclusie is dat aanzienlijke milieu- (MKI) en klimaatwinst (CO₂-emissies) gehaald kan worden (zie tabel 1). Daarom neemt RWS nu consequent houten oplossingen mee in variantstudies. Ook bij gemeenten en provincies is er toenemende interesse in het plaatsen van bijvoorbeeld houten wegmeubilair: zo heeft Provincie Zuid-Holland bij de herinrichting van de N211 al gekozen voor houten geleiderail, geluidschermen, wegportalen en abri’s van hout. Steeds meer provincies en gemeenten zijn geïnteresseerd en sluiten zich aan bij de ketensamenwerking ‘Hout in de gww’.

Recent zijn ook milieudata voor houten geleiderail, wegportalen, dekdelen (voor brugdekken en vlonders) en 12 varianten houten beschoeiingen (foto 1), toegevoegd aan de nationale milieudatabase3), zodat ook daar mee gerekend kan worden.

Voorgestelde maatregel is circulair volgens de McArthur Foundation principes

Hout en andere biobased materialen uit duurzaam beheerde bronnen hebben van nature een gesloten kringloop (biologische cyclus) en zijn daarmee van nature circulair. Samen met de capaciteit om ook nog eens te presteren op de Technische R’s, is hout eigenlijk ‘CirculaiR-Plus’ en essentieel voor het halen van circulaire doelen. Volgens onderzoek van Nibe4) in opdracht van Rijksdienst van Ondernemerschap (RvO Nederland) blijkt echter dat slechts 98% van de kansen voor biobased materialen in de bouw nog niet benut worden. Dat biedt kansen en de praktijk leert dat het eenvoudig mogelijk is: van oude bruggen (tot ruim 60 jaar oud) zijn bijvoorbeeld al nieuwe ‘circulaire’ bruggen gemaakt, zoals in Almere (foto 2), Westervoort en binnenkort ook in Nijmegen.

Wilt u meer informatie over houtsoorten, toepassingen of milieuprestaties (LCA en CO₂-reductie) ga dan naar: www.houtindegww.nl en www.houtdatabase.nl.

Wilt u geïnformeerd worden over ketensamenwerking in de gww, meldt u dan aan bij de LinkedIn groep #ketensamenwerkinghoutindegww.   

Bron

Bouwend Nederland: ‘Duurzaamheid in openbare aanbestedingen- analyse 2018’, september 2019: www.bouwendnederland.nl/publicatiespublicaties.

WorldGBC: ‘Bringing Embodied Carbon Upfront’, april 2019:
www.worldgbc.org/embodied-carbon   

Nibe (juli 2019), 18 LCA-studies en EPD’s voor geleiderail, wegportalen, dekdelen en houten beschoeiingen (12 varianten) y.b.v. opname in NMD: www.houtindegww.nl

Nibe, ’Potentie voor biobased materialen in de bouw – een onderzoek naar de mogelijkheden en impact’, i.o.v. Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, 14 juni 2019: https://www.nibe.org/nl/nieuws/potentiebiobased