De Groene Boog gaat voor een maximale reductie van CO2-uitstoot

“Het is nog niet zover: zero emission. Maar we gaan al wel voor een maximale reductie van CO2-uitstoot op de bouwplaats.” Aan het woord zijn Stefan van der Voorn, contractmanager Rijkswaterstaat, en Sjoerd Gijezen, manager MVO voor bouwconsortium De Groene Boog met daarin de bedrijven Besix, Dura Vermeer, Van Oord, TBI (Mobilis, Croonwolter&dros), Rebel en John Laing.

De Groene Boog realiseert in opdracht van Rijkswaterstaat het project A16 Rotterdam. De A16 Rotterdam wordt een 11 kilometer lange energieneutrale rijksweg tussen de A16/A20 bij het Terbregseplein en de A13 bij Rotterdam The Hague Airport. De nieuwe verbinding zorgt ervoor dat het verkeer op de A13, A20 en omliggende lokale wegen straks vlotter door kan rijden en draagt bij aan een betere mobiliteit, bereikbaarheid en leefbaarheid van de regio. Samen vertellen zij over de groene maatregelen die op het project genomen zijn.

Gijezen neemt ons mee langs alle methoden die worden toegepast om de CO2-uitstoot drastisch te verminderen: “Wat enorm veel impact oplevert, is de grootschalige toepassing van HVO-brandstof, goed voor 90% CO2-reductie ten opzichte van diesel. HVO wordt gewonnen uit restmateriaal van de levensmiddelenindustrie en kan 1 op 1 diesel vervangen. Verder hebben we een aantal zware (>20 ton) elektrische graafmachines in gebruik genomen. Daarnaast maken we gebruik van de e-CO2tainer, een hybride aggregaat dat zowel batterijen als een schone generator bevat. Deze kan stand-alone gebruikt worden of aan het net worden gehangen om pieken op te vangen.

De e-CO2tainer springt slechts aan wanneer nodig, in tegenstelling tot traditionele diesel-aggregaten, die de hele dag staan te draaien.”

Dat is de onderliggende vraag die beantwoord moest worden. Van der Voorn: “Breng je de oplader naar de machine of de accu naar de oplader?” Gijezen: “Een elektrische rupsgraafmachine is niet gemaakt om efficiënt grote afstanden af te leggen. Het liefst breng je dan het accupakket naar de machine.” Van der Voorn voegt toe dat er per locatie bekeken is wat de beste manier van werken is. “Dat is een continue zoektocht, waarbij we accepteren dat dit soort vraagstukken om pionierswerk vraagt. Gijezen: “Er zijn veel factoren van invloed om die vraag per situatie te kunnen beantwoorden. Wat kan worden geleverd door het net? Welke capaciteit vraagt de bouw en elektrisch materieel? En op welke locaties is het fysiek mogelijk en de moeite waard om laadfaciliteiten te maken?”

Er wordt veel gepraat in de infra over alternatieve, schone energiebronnen om het materieel rollend te krijgen en houden. Het is voor het eerst dat op een project van deze omvang zo intensief wordt gekeken naar een maximale CO2-reductie door werkelijk alles onder de loep te nemen als het gaat om power. Gijezen ziet in de werkwijze van De Groene Boog dan ook een perfecte leerschool voor toekomstige werken.

“We genereren een blauwdruk waar iedereen iets aan heeft. Waarom zou je het wiel steeds opnieuw uitvinden?” Een saillant detail is dat deze groene manier van werken niet in de aanbesteding zat. Van der Voorn: “De Groene Boog heeft zelf thematafels georganiseerd, als antwoord op de overkoepelende vraag van Rijkswaterstaat om in 2030 emissieloos te zijn. Vanuit die thematafels hebben we samen met leveranciers van groene technologie gekeken waar we bij dit project al invulling kunnen geven aan de groene ambities van Rijkswaterstaat.”

De Groene Boog wil een stap verder zetten, dan alleen de Tenderbeloftes nakomen: “We willen excelleren. De Groene Boog heeft een EMVU-fonds opgericht (de U staat voor uitvoering) en dit aangeboden aan Rijkswaterstaat. Er is 3 miljoen euro beschikbaar om de duurzame maatregelen van te bekostigen. Een goede stimulans dus. Maar hoe ga je uiteindelijk te werk? De thematafels hebben veel inzichten en ideeën opgeleverd.”

Door met Rijkswaterstaat, experts en externe partijen aan tafel te gaan zijn daar zoveel toepasbare maatregelen uitgekomen, dat volgens Gijezen die 3 miljoen euro niet genoeg is. Om die reden is extra steun aangevraagd bij het ministerie. In juni 2020 zijn daarvoor diverse voorstellen ingediend, waaronder het elektrisch materieel. In september 2020 is deze bijdrage toegewezen. Van der Voorn merkt op dat door de goede voorbereiding er een zeer concreet voorstel kon worden ingediend. “In 2021 zijn we voor een tweede ronde gegaan, die bijdrage is ook toegekend.”

Gijezen ziet het als een uitdaging om iedereen ‘aan boord’ te houden. “We lopen tegen een aantal hobbels aan, omdat we ons op het ongebaande pad begeven. Maar… je leert vooral van de dingen die niet vlekkeloos verlopen. Dan is het de kunst om iedereen te blijven motiveren, zodat we toch samen elke keer de eindstreep halen.” Volgens Van der Voorn vraagt dat naast de bereidwilligheid om te leren ook de nodige inspanning.    

“We steken de nek op meerdere vlakken uit”, zegt hij. “De mindset moet goed zijn, de neuzen moeten dezelfde kant op staan. Dat vraagt vanuit De Groene Boog een stuk overtuigingskracht en vanuit Rijkswaterstaat daadkracht. Wij weten dat wat er nu gedaan wordt, een katalysator is voor toekomstige projecten. Daarom is het ook zo belangrijk dat iedereen meedoet en blijft meedoen. We laten zien dat het kan, dat heeft een vliegwielfunctie. Realistisch bekeken zijn we er nog lang niet, maar we plaveien de weg naar ‘steeds beter’.”

Ter afsluiting zegt Gijezen: “We zien waar we naartoe moeten. Om op termijn een doel te halen, moeten de koplopers nu worden gestimuleerd. We moeten ons realiseren dat wat wij nu doen, in 2030 een eis is. En zover weg is dat niet.”